SANAYİ 4.0 (10.12.2018)

Son yıllarda endüstri 4.0 konuşulmaya başlandı.
İlgili ve meraklı olanlar; bu nedir, nasıl bir iştir sorusunu sormaya ve araştırmaya başladılar. Bu konuya ilgi duymayanlar ise klasik yöntemle işlerini sürdürmeye ve üretmeye devam ettiler. 
Hala da devam ediyorlar…
Peki, hangisi doğru? Bilgi teknolojileri kullanımından sonra sırada ne var? Endüstri 4.0 bir yutturmaca mı,  bir pazar kapmaca mı ya da bugünün gerçeği mi?
Bilindiği gibi, ilk sanayi devrimi su ve buhar gücünü kullanarak mekanik üretim sistemleri ile ortaya çıktı. Buhar gücüyle çalışan makineler ve onu model alan yenilikler, kas gücünün yerini aldı. İkinci sanayi devrimi ise elektrik gücü ile ortaya çıktı. Elektrik gücü yardımıyla imalat sanayinde seri üretim başladı. Üçüncü sanayi devriminde ise dijital devir başladı. Elektronik cihazlar, bilgi teknolojileriyle birleşti, gelişti. Bilgisayar ve diğer dijital yenilikler, beyin gücünün yerini almaya başladı. Üretimde otomasyon devri başladı ve üretim daha da arttı.
Şimdi sırada endüstride 4.0 var…
Endüstri 4.0 ilk defa Almanya’da bir fuarda konuşulmaya başlanır. Almanlar; makinelerin birbirleriyle iletişim kurdukları ve bilgi paylaştıkları bir üretimden bahsederler. Yapay Zekâ Araştırma Merkezi kurduklarını, içinde Sıemens’in de bulunduğu 20 endüstriyel ve araştırma şirketinin faaliyetlerini sürdürdüklerini, ürünler ile imalat makinelerinin birbirleriyle iletişim kurmayı başardıklarını açıklarlar.  
Sadece Almanlar mı? Elbette hayır. 
Gelişmiş ülkeler başta olmak üzere, gelişmekte olan bazı ülkeler de endüstri 4.0 çalışmalarını hızlandırdılar. Hatta yapay zekâ konusunda yarış başladı. Gün geçmiyor ki, bu konuda yeni bir haber, yeni bir gelişme yaşanmasın. Makineler, robotlar, cihazlar artık birbirleriyle iletişime geçebiliyorlar. Hayal bile edemeyeceğimiz gelişmeler ortaya çıkıyor. Çalışmalar son hızla sürüyor. Bu çalışmalar gösteriyor ki; sanayide yeni bir üretim modeli uygulanıyor ve bu model, devrim olarak nitelendiriliyor. 
İyi, güzel de, endüstri 4.0. şirketlere ne gibi fayda ya da avantaj sağlıyor?
Sistemin izlenmesi ve arıza teşhisini kolaylaşıyor. Sistemler ve bileşenlerin öz farkındalık kazanması sağlanıyor. Sistemin çevre dostu olmasına özen gösteriliyor. Kaynak tasarrufu sağlanıyor. Üretimin sürdürülebilir olması mümkün oluyor. Daha yüksek verimlilik sağlanıyor. Üretimde esneklik arttırılıyor, maliyetler azaltılıyor. Yeni hizmet ve iş modelleri geliştirilebiliyor.
O halde bu avantajları sağlamak için ne yapmalı?
Denizli Organize Sanayi Bölgesi toplantı salonunda bir sunum yapan, İletişim Yazılım şirketinden Tuncer Hatunoğlu’ndan aldığım bilgiye göre; öncelikle şirket yönetimi konuya duyarsız kalmamalı ve etkin bir şekilde konuyu ele almalı.  Sanayide dijital dönüşüm teknolojilerini incelemeli, izlemeli.
Bu çerçevede; bir dijitalleşme proje grubu kurulmalı, tüm firmada sürekli bilinç yaratılmalı, mevcut durum analizi yapılmalı, dijitalleşme stratejileri belirlenmeli, alt yapı gözden geçirilmeli ve tamamlanma planı yapılmalı, yeni teknolojilerin sektöre olan katkıları sürekli izlenmeli, stratejik plan çerçevesinde projelerle adım adım ilerlenmeli. Yapılan her projede; kolay erişilebilir bir çözüm olmasına, hızlı uygulanabilmesine, şirket kârı üzerinde yüksek etkisi olanın seçilmesine özen gösterilmeli.
Ülkemizde bu konuda bir gelişme var mı?
Geçtiğimiz aylarda Türkiye’nin Endüstri 4.0 ve Dijitalleşme yolculuğu için ‘Dijital Türkiye Yol Haritası’ açıklandı. Bu yol haritası kapsamında; yeni dijital dönüşüm merkezleri açılacağı, bu merkezlerde sanayicilerin deneyimsel eğitim ve danışmanlık hizmetleri alacağı, dijital dönüşümün, teori ve uygulamasını gerçek bir üretim ortamında deneyerek öğrenecekleri, Ankara, Bursa, İzmir, Gaziantep, Mersin, Konya ve Kayseri’de Model Fabrika projelerinin planlamasının yapıldığı, model fabrikaların içinde, sanayi ile ilgili doktora ve master programlarının uygulama aşamalarının gerçekleştirileceği, böylece, kamu-sanayi-üniversite işbirliğinin hayat bulacağı belirtildi. Yani bir çalışma var ama net değil.
Değerli yöneticiler, değerli sanayiciler; 
Biliniz ki; yeni teknolojiler, üretimin her alanına girdi. Nesnelerin interneti, yapay zekâ, bulut bilişim ve robotik sistemler gibi uygulamalar, üretimi önemli derecede etkileyecek. Bu duruma kayıtsız kalmayınız ve bir an evvel dijital dönüşüm çalışmalarına başlayınız. 
Aksi halde rekabet etmeniz mümkün olmayacak…
Başta endüstri 4.0 olmak üzere, pek çok yeni uygulamaları takip etmeli, ülke olarak bir ucundan tutmalıyız. Çünkü bu uygulamalar sadece ekonomileri değil, toplumları da ciddi biçimde dönüştürecek. 
Değişime hazır olun…

Mehmet Ali Bayraktar
mab@malibayraktar.com