Dostlarla birlikte bir yıl evvel planladığımız ve organize ettiğimiz seyahat için yollara düştük.    
Bu kez rotamız Nepal ve Hindistan…
Şubat sonu-Mart başında gerçekleşen bu yolculuk, gerçekten inanılmazdı ve tıpkı bir masal gibiydi. Çok iyi organize edilmesi, kaliteli otellerde kalınması, dışarıdan kesinlikle bir şey yenilmemesi, içilmemesi ve ayrıntılı bir rehberlik hizmeti alınması halinde; sağlığı ve imkânı olanlara bu seyahati tavsiye ederim. Bugün, Mahatma Gandi’ yi hem anmak ve hem de yazmak istedim.
Mahatma Gandi, 2 Ekim 1869’da Hindistan Porbandar’da dünyaya gelmiştir. Babası Porbandar’ın baş veziri, annesi ise babasının dördüncü eşi ve dindar bir Hindu’dur.  Eğitim hayatında başarısız bir grafik çizen Gandi, ailesinin isteği üzerine 13 yaşında evlenmiş, bu evlilikten dört çocuğu dünyaya gelmiştir. 
Ailesi avukat olmasını istediği için 4 Eylül 1888’de hukuk okumak için Londra’ya gitmiştir. Annesi Gandi’nin yaşamında çok etkindir ve Londra’da geçirdiği zaman içinde et, alkol ve seksten uzak duracağına dair annesine söz vermiştir. Londra’da eğitim hayatını tamamlayan Gandi, Hindistan’a dönmüş fakat avukatlık mesleğinde başarılı olamamıştır. Bir İngiliz Şirketi için Güney Afrika’ya yerleşmiş, burada işe başlamış, Güney Afrika’da Hintlilere uygulanan ırkçılığa maruz kalmıştır. Irkçılığın doğurduğu sosyal eşitsizlik ve haksızlıklar Gandi’nin sosyal eylemciliğinin temelini oluşturmuştur.
1915 yılında Güney Afrika’dan Hindistan’a dönen Gandi, kötü yaşam koşulları altında olan köylerin temizlenmesine, buralarda okul ve hastaneler kurulmasına öncülük etmiş ve köy liderlerini desteklemiştir. Halkın sevgisini ve güvenini kazanan Gandi’nin ünü tüm ülkeye yayılmıştır. 
1920 yılında Hindistan Ulusal Kongresi’nin başkanı oldu. İngilizlerle çalışmama, İngiliz ürünlerini boykot etme, hükümet görevlerinde çalışmama, yargı yetkisini reddetme, çocukları okula göndermeme şeklinde direniş başlattı. Bunun üzerine halkı isyana teşvik etmek suçlamasıyla 6 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Halkın, İngilizlere baskı kurması sonucu 2 yıl sonra serbest kaldı.
1928 yılında İngilizlerden, Britanya Ulusal Topluluğuna bağlı bağımsız ülke statüsü istedi. Kabul edilmeyince, 26 Ocak 1930 tarihinde bağımsızlık ilan etti. 12 Mart 1930 tarihinde ise Gandi ve 78 arkadaşı ünlü “Tuz Yürüyüşü”ne başladı. Yürüyüşe çıkmadan önce İngiliz Vali’ye mektup göndererek tuz yasasının kaldırılmasını istedi. Halkı hükümet işlerini terk edip, şiddet içermeyen yürüyüşe katılmasını sağladı. Yalınayak, 24 gün, 388 km. yol yürüdü. 6 Nisan’da Hint Okyanusu kıyısından bir topak tuz aldı, tatlı suda yıkadı, kalan tuzu elinde ezdi ve tuz yasası’nı deldi.
"Şiddet göstermeme, inancımın birinci maddesidir. Aynı zamanda o, benim itikatımın da son maddesidir." diyen Hintli pasifist, siyasetçi ve düşünce adamı Gandi, İngiliz sömürgeciliğine karşı Hint milli hareketinin, 1919-1948 yılları arasındaki en önemli lideri olmuştur.
Tüm yaşantısını ezilen sınıfın çıkarlarına hizmet etmeye, sosyal adaleti sağlayıp ırkçılık ve sınıfsal ayrımı reddetmeye, özgürlük mücadelesine adayan Gandi, 30 Ocak 1948’de Yeni Delhi’de Hindu bir radikal suikastçı tarafından vurularak öldürülmüştür.
        Yeni Delhi’de yeşillikler içerisinde ve çok mütevazı bir mezarı bulunan Gandi’yi ziyaret ettik. Mezarının bulunduğu alana birçok devlet başkanı, kral, kraliçe, siyasetçi, iş ve bilim dünyasından ünlü insanların, onun anısına birer ağaç diktiğini gördük. Aradık, taradık, sorduk ama ne yazık ki Türkiye’nin adını ve dikili bir ağacını bulamadık. Üzüldük…
Eğer sağlığınız, vaktiniz ve paranız varsa; dünyayı gezin, görün ve değişik kültürleri tanıyın. Bu sayede hayata bakış açınız, yaşamınız, düşünceleriniz pozitif olarak değişecek ve yeni bir enerji ile evinize döneceksiniz. 
Gandi’nin bir sözü ile yazımıza son verelim;
Bizi yok edecekler şunlardır:
İlkesiz siyaset, vicdanı sollayan eğlence, çalışmadan zenginlik, bilgili ama karaktersiz insanlar, ahlaktan yoksun bir iş dünyası, insan sevgisini alt plana itmiş bilim, özveriden yoksun bir din anlayışı…
           
Mehmet Ali Bayraktar
mab@malibayraktar.com